آموزش بافتهای گیاهی، زیست دهم
آموزش کامل بافتهای گیاهی زیست دهم تجربی | انواع بافتهای مریستمی، دائمی، آوندی به همراه نکات مهم کنکوری برای موفقیت در آزمون سراسری


لیست مطالب
🔥تعریف بافتهای گیاهی
بافتهای گیاهی مجموعهای از یاختهها هستن که کار خاصی رو در گیاه انجام میدن و از نظر شکل، ساختار و عملکرد با هم هماهنگ هستن. شناخت انواع بافتهای گیاهی، پایهای برای درک عملکرد کلی گیاهانه.
📚دستهبندی کلی بافتهای گیاهی
بافتهای گیاهی به دو دسته اصلی تقسیم میشن:
🟢 ۱. بافتهای مریستمی (رویشی)
✅ این بافتها مسئول رشد گیاه هستن. یاختهها در این بافت همیشه در حال تقسیم هستن.
📌 انواع بافت مریستمی:
-
مریستم رأسی: در نوک ریشه و ساقه وجود داره.
-
مریستم جانبی: باعث رشد قطری ساقه و ریشه میشه.
-
مریستم بینابینی: بین بخشهای بالغ گیاه مثل میانگرهها قرار داره.
📍 نکته کنکوری: یاختههای مریستمی دارای دیواره نازک، هسته درشت و واکوئلهای کوچک هستن.
🟩 ۲. بافتهای بالغ (دائمی)
این بافتها حاصل تمایز بافتهای مریستمی هستن و دیگه تقسیم سلولی ندارن.
🔹 ۲.۱. بافتهای پارانشیمی (Parenchyma)
-
یاختههای زنده، با دیواره نازک
-
نقش: فتوسنتز، ذخیرهسازی، تبادلات گازی
-
📌 مثال: پارانشیم نوری در برگ
🔹 ۲.۲. بافتهای کلانشیمی (Collenchyma)
-
یاختههای زنده، دیواره ضخیم در گوشهها
-
نقش: پشتیبانی از اندامهای در حال رشد
-
📌 مثال: دمبرگ کرفس
🔹 ۲.۳. بافتهای اسکلرانشیمی (Sclerenchyma)
-
یاختههای مرده با دیواره ضخیم و لیگنینی
-
نقش: پشتیبانی مکانیکی قوی
-
📌 مثال: آوند چوبی، اسکلرید
📍 نکته کنکوری: بافت اسکلرانشیم دو نوع داره: اسکلرید (سنگسلول) و فیبر
🚰بافتهای آوندی (انتقالدهنده)
بافتهای گیاهی مخصوص انتقال آب، مواد معدنی و مواد غذایی هستن.
🔸 آوند چوبی (Xylem)
-
انتقال آب و مواد معدنی از ریشه به برگ
-
شامل: تراکئید، عناصر آوندی، پارانشیم چوب، فیبر
📍 نکته کنکوری: عناصر آوند چوبی مردهان!
🔸 آوند آبکش (Phloem)
-
انتقال مواد غذایی حاصل از فتوسنتز از برگ به سایر اندامها
-
شامل: لولههای آبکشی، یاختههای همراه، پارانشیم، فیبر
📍 نکته کنکوری: تنها لولههای آبکشی بیهسته هستن اما زندهان!
🧠جمعبندی نکات کنکوری درباره بافتهای گیاهی
📌 بافت مریستمی = رشد
📌 پارانشیم = ذخیره، فتوسنتز
📌 کلانشیم = پشتیبانی در حال رشد
📌 اسکلرانشیم = پشتیبانی قوی و سخت
📌 چوبی = آب و مواد معدنی (از ریشه به برگ)
📌 آبکش = مواد غذایی (از برگ به اندامها)
دیدگاه های مربوط به این مقاله (برای ارسال دیدگاه در سایت حتما باید عضو باشید و پروفایل کاربری شما تکمیل شده باشد)