🌳 آوند چوبی چیست؟ | انتقال مواد در آوند چوبی و آبکش

📌ساختار و عملکرد آوند چوبی

آوند چوبی (Xylem) وظیفه انتقال آب و املاح معدنی را از ریشه به برگ‌ها بر عهده دارد.

✅ ویژگی‌های مهم آوند چوبی:

• سلول‌های مرده در دیواره خود دارند

• دارای ضخامت بیشتر نسبت به آوند آبکش

• جریان در آن یک‌طرفه است (از پایین به بالا)

• شامل عناصری مانند عناصر آوندی، تراکئیدها و عناصر تراکئاری

🎯 نکات کنکوری در مورد آوند چوبی

1. جریان در آوند چوبی فعال نیست و به کمک فشار ریشه، کشش تعرقی و چسبندگی و کشش بین مولکول‌های آب انجام می‌شود.

2. انتقال مواد در آوند چوبی از نوع غیرفعال (Passive) است.

3. ساختار آوند چوبی باعث استحکام گیاه نیز می‌شود.

🍯آوند آبکش چیست؟ | انتقال مواد در آوند چوبی و آبکش

📌ساختار و عملکرد آوند آبکش

آوند آبکش (Phloem) مسئول انتقال مواد آلی (مانند قندها) از برگ‌ها به سایر قسمت‌های گیاه است.

✅ ویژگی‌های مهم آوند آبکش:

• شامل سلول‌های زنده مانند سلول‌های غربالی و سلول‌های همراه

• جریان مواد در آن دوطرفه است (از منبع به مخزن)

• انتقال در آوند آبکش فعال (Active) و وابسته به انرژی ATP است

🎯نکات کنکوری درباره آوند آبکش

1. برخلاف آوند چوبی، جریان در آوند آبکش به انرژی نیاز دارد.

2. ساختار سلول‌های آبکش به‌گونه‌ای است که امکان عبور سریع مواد آلی را فراهم می‌کند.

3. سلول‌های همراه، مسئول تنظیم و انتقال فعال مواد به داخل و خارج از سلول‌های غربالی هستند.

⚡مقایسه انتقال مواد در آوند چوبی و آبکش | جدول نکات مهم زیست دهم

💡جمع‌بندی و نکات طلایی کنکوری

✅ انتقال مواد در آوند چوبی و آبکش یکی از پرتکرارترین مباحث زیست دهم در آزمون‌های تستی و تشریحی است.
✅ حتما به تفاوت‌های ساختاری و عملکردی این دو آوند دقت کنید.
✅ به کلیدواژه‌هایی مثل جهت جریان، فعال یا غیرفعال بودن، نوع سلول‌ها و نوع مواد منتقل‌شده توجه ویژه داشته باشید.

📚تمرین و تکرار برای یادگیری بهتر

برای تثبیت مبحث انتقال مواد در آوند چوبی و آبکش این کارها را انجام دهید:

• مرور چندباره جدول مقایسه‌ای

• پاسخ دادن به تست‌های سال‌های گذشته

• کشیدن شکل آوند چوبی و آبکش به همراه مسیر حرکت مواد

• توضیح مطلب برای دوستان یا خانواده! 🤓